Адам баласының ұзақ тарихы күрестер мен арпалысқа толы. Бір халық мәдениеті дамып, саны артып, құрылымы мықты мемлекет құрып, тарихтан өз орнын ойып тұрып алса, бір халық басқаның шылауында кетіп, ақыр соңы жойылып тынды. Ал жойылмау үшін сол халықтың бар қасиетін бойына жинап, әрі қарай жалғастыратын адал ұрпақ өсіруі керек еді. Ұрпақтары ата-бабаларының ерлік пен даңққа толы ұлы жолын жалғастыруы тиіс болатын. Егер ата жолынан айнып, жаза басса, өзгенің құлына айналады, не біржола тарихтан жоқ болып кетері хақ. Күшті болудың басты кілті айбарлы әскер, қуатты экономика, теңдессіз мәдениет жасау ғана емес, мемлекет құрушы халықтың саны мен сапасы да өте маңызды. Сол үшін қалай да көбейіп, кеңге қанат жаюды көксемеген халық кемде-кем. Қазақ халқы да санының артып, өзгелермен терезесі тең болуды ұлттық мұрат санаған. Әлі де сол асыл мұраттан айныған жоқпыз. Ұлттық статистика бюросының 2024 жылдың 1 қаңтарына дейінгі мәліметі бойынша Қазақстан халқының саны 266 739 адамға көбейген. Яғни, халық саны 20 033 546 адамды құрады. Оның 12 451 004 қала тұрғындары болса, ауыл тұрғындарының үлесі 7 582 542 адамға жетті. Халық санының өсу қарқыны бойынша Астана мен Алматы көш бастап тұр. Астана халқының саны 5,11%-ға, ал Алматы қаласындағы адам саны бір жылда 2,82%-ға артқан. Сонымен бірге ірі қалалардан кейінгі орынды Маңғыстау облысы иеленді. Бұл өңірде халық өсімі 2,40%-ды құраған. Бұл ақпаратты stat.gov.kz сайтынан таба аласыз. Қыбырлаған қыр асады демекші, еліміздің амандығы, жұртымыздың тыныштығы арқылы санымыз жыл сайын көбейіп жатқандығы қуантады, әрине. Енді 7 582 542 ауыл тұрғындарының ішіндегі Шиелі ауданының үлесі қандай? Сараптап көрелік. Жалпы Шиелі ауданын 85 мыңнан астам тұрғын мекен етеді. Өткен жылы 2006 сәби дүние дидарына келсе, 462 адам жарық дүниемен қош айтысқан. Яғни, бір жылдық табиғи өсім 1544 адамды құрайды. Енді араға жыл салып тұлымды мен бұрымдыларын дүниеге алып келетін ауылдағы алтын құрсақты аналардың қанша сәби сүйгенін есептеп көрелік. Алғы шепте 94 сәбиді дүниеге алып келген Бидайкөл ауылдық округі тұр. Демографиялық өсімге өзіндік үлесін қосып, бидайкөлдіктерді өкшелеп келген Ы.Жақаев ауылында 90 сәби өмірге келген. Өткен жылғы көрсеткіш бойынша үшінші орынды Тұрсынбай датқа иеленіп, 88 сәбидің жарық дүниеге келуіне себепкер болған. Сол секілді Ш.Қодаманов ауылында 84 нәрестенің кіндігі кесілген. Осылайша, сатылап 22 ауылдық округтегі көрсеткішті тізбектей беруге болады. Алайда демографиялық көрсеткіш тек өлім-жітім мен туылғандарды есептеумен бітпейді. Өйткені, халық санының өсуіне көші-қон мәселесі де тікелей әсер етеді. Мәселен, 2013-2022 жылдар аралығында Шиелі ауданына 22694 адам көшіп келсе, осы аралықта 32 000 адам қоныс аударып кеткен. Оның астарында жұмыссыздық, жалақының төмендігі сынды мәселелер қылау беретіні жасырын емес. Өйткені баланы топырлатып туу бар да, оларды асырау деген тағы бар. Санымыз көбею үшін көпбалалы аналарды экономикалық тұрғыдан ынталандыру, әсіресе, баспана мәселесін шешіп беру басты назарға алынғанын қалайды көпшілік. Екінің бірі пәтер жағалап, айлығын шайлығына жеткізе алмай жүрген бүгінгі заманда көп баланы асырауға кім құлықты бола қойсын. Егер көпбалалы аналарға кезексіз пәтер беріп, баспанамен қамтамасыз ету оңтайландырылса, оның өзі халықтың өсіміне айтарлықтай әсер ететіні даусыз. Бұдан бөлек, тұрмыс деңгейі төмен отбасыларға көмек көрсетіп, көпбалалы отбасыларға жалақыны көтеру, басқа да мемлекеттен бөлінетін жәрдемақылардың көлемін ұлғайту оң нәтижелерге жетуге өз ықпалын тигізбек.

Осы сынды ұсыныстардың дені назарға ілігіп, үкімет тарапынан биыл оңды өзгерістер орын ала бастағаны аналарды ынталандырып отыр-ақ. Жалпы, демографиямызға қатер төндіретін кез келген мәселе өз шешімін табуы керек. Біз үшін өз халқымыздың санын қарқынды түрде арттыру – жоғарыда айтып өткендей ұлттық қауіпсіздігімізді нығайтудың, ел мен жердің тұтастығын сақтаудың негізгі жолы. Өзі Құдайды жоққа шығарғанымен, аузына «Құдай салған» әйгілі Маркстың бір сөзі бар емес пе? «Сананы тұрмыс билейді» деп санаған философтың осы бір сөзі уақыт өткен сайын ақиқаттығын дәлелдеп, Маркстың көрегендігін паш етуде. Бүгінде кез келген шаруаның іске асуына ақша деген алапат күштің араласпаған жері жоқ. Демек, демографиялық саясат та осы асудан айналып өтудің қамына кіріспесе болмас.