Жүректерге сенім ұялатқан мәртебе
Былтыр ұстаздардың кәсіби мерекесі қарсаңында педагогтар үшін тосын сыйға татитын жаңалық айтылған болатын. Ол яғни, биыл «Педагогтардың мәртебесі» туралы заң қабылданатыны турасында еді. Бұл мұғалімдерді ғана емес, білім беру саласының тыныс-тіршілігіне бейжай қарай алмайтындарды бір серпілтіп тастады. Себебі, қоғам болып көтерген мәселенің билік тарапынан еленіп, ескерілуі үлкен жағдай. Ал, ұстаздарды кез-келген шараға сабылту қоғамда ұзаққа бармайтыны жиі айтылса да, оған құлақ асқандар болмай келді. Соның салдарынан «Бір әріп үйреткен адамға қырық жыл сәлем бер» деген халық екенімізді ұмыта бастаған едік. Енді, сол олқылықтың орны толатын сәт туғандай.Бүгінгі қоғамда ең көп көтеріліп жүрген мәселелердің бірі – Ұстаздар мәртебесі. Қалай дегенмен, құр сөзбен мұғалімнің абыройы мен құрметі арта қоймасы анық. Сол себепті, Елбасы күрмеуі қиын мәселені шешу үшін «Педагог мәртебесі туралы» заң қабылдау қажеттігін айтты. Бұл өзекті мәселелердің нақты іс жүзінде қалай жүзеге асатындығын аз уақытта көретін боламыз. Елбасының «Қазақстандықтардың әл-ауқатының өсуі: табыс пен тұрмыс сапасын арттыру» атты Жолдауында ұстаз қауымы үшін жаңалық өте көп болды. «Ол заң мұғалімдерді және мектепке дейінгі мекемелердің қызметкерлерін ынталандыратын барлық тетіктерді қарастыруы керек. Жүктемені қысқартып, қызметтен тыс тексерістерден арылту қажет. Мұғалімдерге бүгінгі таңда барлық жұмыс жүктеле береді. Сайлауды өткізетін – мұғалімдер, үгіт-насихатты жүргізетін – мұғалімдер, бір шаруаны атқару керек болса – мұғалімдер… Ол үшін ешкім де оларға ақша төлеп жатқан жоқ. Оларды бұл жүктемеден босатып, керісінше сабаққа дайындалып, тиісті уақытында жұмыс істеуі керек. Тынымсыз тексерістер де бітпейді. Міне, заң осыларды тоқтату үшін керек» делінген Жолдауда. Әрине, Президент Жолдауында білім беру саласын дамытуға байланысты көп дүние айтылды. Ал, біз көптен күткен мұғалім мәртебесіне қатысты заң жобасы жөнінде сөз қозғауды жөн көрдік. Иә, Мағжан ақын айтқандай, Алты Алаштың баласы бас қосса, төр – мұғалімдікі болатын күн туады. Елбасының көтерген бастамасы бойынша сала мамандарының пікірін білген едік.
Д.Насибеков, аудандық білім бөлімі басшысының орынбасары:
– Мұғалім мәртебесін көтеретін заң не үшін керек? Әрине, елдің болашағы үшін, келешек жас ұрпақ үшін! Заңды жүзеге асыру үшін мықты маман керек. Бұл да ойланатын мәселенің бірі. Еліміздегі педагог кадрлардың жағдайы қандай? Мұғалім мәртебесі – ел мәртебесі. Олай болса, біздің мұғалімдеріміз білікті болуы қажет. Педагог мәртебесі туралы заңда ең негізгі мәселелер – ұстаздың міндеті, ұстаздың құқы, ұстаздың статусы, мектеп директорлары мен олардың орынбасарларының міндеті, білім бөлімі әдіскерлері мен басшыларының міндеті, әр дәрежелі білім саласындағы мекемелердің жеке құқы мен міндеттері, педагогтың жұмысқа қабылдануы, жүктеменің ең аз, ең көп нормасы, жұмыстан шығарылу ережелері, мұғалімдік санаттың жоғарылатып отыру, қайта даярлаудан өтудің нормалары толық ескерілуі керек деп санаймын, – дейді ол.
М.Керімбекова, №48 Ә.Қоңыратбаев атындағы қазақ орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі:
– Аталған заңда ата-ана мен мұғалімнің, оқушының құқығы туралы да арнайы бап болса екен. Әйтпесе, әр ата-ананың ұстазды қоғам алдында масқаралап, үстінен арыз жазып, сотқа сүйреп жүретіні де көңілге қаяу салады. Дамыған елдерде мұның бірі де жоқ. Ал, бізде әлі де осы жағы кемшін түсуде. Бір сөзбен айтсақ, мұғалім беделі – елдің беделі. Мұғалім мәртебесін арттыру арқылы білім саласындағы көптеген түйінді мәселені шешуге болады. Әлеуметтік желіден қарап отырсаңыздар, кейбір ата-аналар балалары түсіріп әкелген телефондағы мұғалім беделін төмендететін бейнежазбаларды желіге салып жібереді. Ата-ана мұғалім беделін көтеруге мүдделі екенін ұмытпауы тиіс, сондықтан, ата-аналарға арнайы талап қойылуы керек. Дамыған елдерде осындай тәжірибе бар, – дейді ұстаз.
Қоғамда мұғалім мәртебесі туралы мәселенің жиі көтерілуі сондықтан да болар. Қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы Ы.Алтынсарин: «Мұғалім – білім берудегі ең маңызды адам. Ең озық педагогикалық оқу құралдары, үкімет қаулылары, өте қатал инспекторлық бақылау маңызы жағынан мұғалім дәрежесімен теңесе алмайды. Сондықтан, мен үшін мұғалім әлемдегі барлық асыл заттардан қымбат», – депті мұғалімнің адами болмысына баса мән бере. Біздің тілек, мұндай мінездемеге бүгінгінің барлық мұғалімі сай болса екен.
Жұлдызай Ноғайбайқызы.
Д.Насибеков, аудандық білім бөлімі басшысының орынбасары:
– Мұғалім мәртебесін көтеретін заң не үшін керек? Әрине, елдің болашағы үшін, келешек жас ұрпақ үшін! Заңды жүзеге асыру үшін мықты маман керек. Бұл да ойланатын мәселенің бірі. Еліміздегі педагог кадрлардың жағдайы қандай? Мұғалім мәртебесі – ел мәртебесі. Олай болса, біздің мұғалімдеріміз білікті болуы қажет. Педагог мәртебесі туралы заңда ең негізгі мәселелер – ұстаздың міндеті, ұстаздың құқы, ұстаздың статусы, мектеп директорлары мен олардың орынбасарларының міндеті, білім бөлімі әдіскерлері мен басшыларының міндеті, әр дәрежелі білім саласындағы мекемелердің жеке құқы мен міндеттері, педагогтың жұмысқа қабылдануы, жүктеменің ең аз, ең көп нормасы, жұмыстан шығарылу ережелері, мұғалімдік санаттың жоғарылатып отыру, қайта даярлаудан өтудің нормалары толық ескерілуі керек деп санаймын, – дейді ол.
М.Керімбекова, №48 Ә.Қоңыратбаев атындағы қазақ орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі:
– Аталған заңда ата-ана мен мұғалімнің, оқушының құқығы туралы да арнайы бап болса екен. Әйтпесе, әр ата-ананың ұстазды қоғам алдында масқаралап, үстінен арыз жазып, сотқа сүйреп жүретіні де көңілге қаяу салады. Дамыған елдерде мұның бірі де жоқ. Ал, бізде әлі де осы жағы кемшін түсуде. Бір сөзбен айтсақ, мұғалім беделі – елдің беделі. Мұғалім мәртебесін арттыру арқылы білім саласындағы көптеген түйінді мәселені шешуге болады. Әлеуметтік желіден қарап отырсаңыздар, кейбір ата-аналар балалары түсіріп әкелген телефондағы мұғалім беделін төмендететін бейнежазбаларды желіге салып жібереді. Ата-ана мұғалім беделін көтеруге мүдделі екенін ұмытпауы тиіс, сондықтан, ата-аналарға арнайы талап қойылуы керек. Дамыған елдерде осындай тәжірибе бар, – дейді ұстаз.
Қоғамда мұғалім мәртебесі туралы мәселенің жиі көтерілуі сондықтан да болар. Қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы Ы.Алтынсарин: «Мұғалім – білім берудегі ең маңызды адам. Ең озық педагогикалық оқу құралдары, үкімет қаулылары, өте қатал инспекторлық бақылау маңызы жағынан мұғалім дәрежесімен теңесе алмайды. Сондықтан, мен үшін мұғалім әлемдегі барлық асыл заттардан қымбат», – депті мұғалімнің адами болмысына баса мән бере. Біздің тілек, мұндай мінездемеге бүгінгінің барлық мұғалімі сай болса екен.
Жұлдызай Ноғайбайқызы.