Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Ресейдің Челябі қаласында XIV өңіраралық ынтымақтастық форумына қатысты. Форум басталмай тұрып Нұрсұлтан Назарбаев Ресей Федерациясының президенті Владимир Путинмен кездесті. Сонымен қатар екі ел арасындағы дипломатиялық қатынастардың орнағанына 25 жыл толуына орай бірлескен мәлімдеме жасалды.
Сапар барысында екі ел басшысы Оңтүстік-Орал университетіне, «Конар» кәсіпорыны мен Челябі ұсталық-баспалау зауытының Красноармейский ауданын­дағы филиалына барады. Форумның пленарлық отырысы алдында Ресей мен Қазақстан мемлекет басшылары жеке кездесу өткізіп, екіжақты және халық­ара­лық күн тәртібінде тұрған өзекті мәсе­ле­лерді талқылады. Сонымен қатар мемле­кет­аралық, үкіметаралық, өңірлік және қар­жылық келісімдерге қол қойылды. Қа­зақ­стан мен Ресей арасындағы өңіраралық форум 2003 жылдан бері кезек-кезек екі ел аумағында жыл сайын өткізіліп келе жатыр. Мұндай форум бұған дейін Челябіде 2005 жылы болған еді. Биылғы аймақаралық фо­рум адам капиталы тақырыбына ар­налды.
Нұрсұлтан Назарбаев екі мемлекеттің өңіраралық ынтымақтастығы тұрақты түрде дамып келе жатқанын айтты.
– Өз уақытында барлық ірі кәсіп­орындарда болдым. Осы жылы сізбен тағы да кездесіп отырғаным үшін қуаныштымын. Соңғы тоғыз айда елдеріміз арасындағы тауар айналымы 31 пайызға артты. Ми­нистр­леріміз 30 өңіраралық және 10 ин­вестициялық жоба бойынша жұмыс істеді. Біздің әр кездесуіміз – ірі тапсыр­малар­дың шешімі, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
«Адам капиталының дамуы» деп аталатын XIV өңіраралық ынтымақтастық форумына екі ел басшысы және қос мемлекеттің министрлері мен ірі бизнес өкілдері қатысты. Нұрсұлтан Назарбаев форумның екіжақты ынтымақтастықтың маңызды ажырамас бөлігіне айналғанын атап өтті. Президент талқыға салынып отырған тақырып екі мемлекеттің де басты назарында екенін және сандық техноло­гиялар қарыштап дамып жатқан заманда оның ерекше маңызға ие екенін жеткізді.
Қазақстан Президенті адам капиталына қатысты барлық негізде жұмысты күшейту қажеттігін айтты. Бұл бірінші кезекте, білім, денсаулық сақтау, еңбек нарығын дамыту және әлеуметтік қорғау жүйесіне қатысты.
– Қазіргі кезде 30-дан астам қазақ­стандық университет ресейлік жоғары оқу орындарымен бірлесіп, ғылыми зерт­теулер жүргізіп жатыр. Перспективалық бағыттар негізінде Қазақстан мен Ресей ғалым­дарының ғылыми консорциумын құру керек. Негізінен биоақпараттық техно­логиялар, энергетика, ғарыш және басқа салалар бойынша, – деді Елбасы.
Мемлекет басшысы Назарбаев уни­верситеті, инновациялық технологиялар паркі, «Сколково» ресейлік орталығы сияқты инновациялық кластерлердің мүмкіндігін де пайдалану қажеттігін атады. Сонымен қатар бірлескен жұмыс атқаруға Астана – EXPO инфрақұрылым базасында құрылған «Астана» халықаралық қаржы орталығы, Халықаралық «жасыл технология» инвестиция орталығы және IT-стартап технопаркі сынды орталық­тардың да пайдасы тимек. Мемлекет басшысы білім қызметіне сұраныс көп өңірлерімізде ресейлік университеттердің филиалын ашу мәселесін де қолға алу керектігін айтты.
– Бізге мемлекеттеріміздің аумағында халықаралық білім хабын орнатуды қолға алуымыз керек. Ол үшін білім бағдарламасы саласында, оның ішінде ашық онлайн білім курстарының санын арттыру
қажет, – деді Қазақстан Президенті.
Сонымен қатар Қазақстан Президенті денсаулық сақтау саласын сандық жүйеге көшіру және телемедицина желісін дамыту бойынша да тәжірибе алмасудың ма­ңыздылығына тоқталды.
– Бұл жұмыс Еуразиялық Экононо­микалық одақ аясында басталды. Астанада сандық жүйеге көшіру бойынша келер жылдың бірінші тоқсанында форум өткізуді ұсындым. Қазақстан мен Ресей бұл салада қозғаушы күш болуы тиіс, – деді Президент.
Сондай-ақ ол медициналық өнімдер және дәрі-дәрмек нарығы бойынша да бірлесе әрекет етуді жалғастыру керек екенін айтты. Әлеуметтік қорғау жүйесі мен еңбек нарығын дамыту бойынша да бірлескен жұмыстың маңызды тұстарын жария етті.
– ЕАЭО аясында біз ортақ еңбек на­рығын құруға қатысты шешім қабыл­дағанбыз. Оның әсерін арттыру үшін жұмысшылардың білім-білігіне қатысты бірізділікті күшейтіп, білімдерін жетіл­діруіміз керек. Үкіметтеріміз бұл жұмыстың үйлесімділігі үшін шаралар қабылдауы қажет, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Со­ны­мен қатар Елбасы өте өзекті мәселе болып саналатын туризмге де назар аударды.
Сөз соңында Нұрсұлтан Назарбаев бұл кездесу екі елдің адами капиталының да­муына тың серпін беретініне сенім білдіріп, форум қатысушыларына алғыс айтты. Жиын қорытындысы бойынша бірқатар келісімдерге қол қойылды. Олардың ара­сында М.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің Қазақ­станда филиалын ашу, энергетика, мұнай және денсаулық сақтау салалары бойынша бірлесе жұмыс атқаруға қатысты маңызды құжаттар бар. Екі ел өңір­аралық және шекара маңы ынтымақтас­тығы, инвестициялық жобаларды жүзеге асыру бойынша да өзара келісім құжат­тарына қол қойды.
Форум аясында Нұрсұлтан Назарбаев Владимир Путинмен бірге адам капиталы­ның дамуы тақырыбына арналған көрмені тамашалады. Оларға қазақстандық және ресейлік білім жүйесінің экспозициясы ұсынылды. Көрме аясында Назарбаев университеті, Назарбаев зияткерлік мектебі, «Білім-Инновация» ХҚҚ, Bilim Media Group ЖШС, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Ақпараттық технологиялар халықаралық университеті, Алматы Менеджмент университеті, Сүлеймен Демирел атындағы университет, Қазақ-британ техникалық университеті, т.б. оқу орындарының жобалары ұсынылды.
aikyn.kz