Коронавирустық инфекциясынан сақтанайық!
Фото: aging-matters.com
Коронавирустық инфекция COVID-19 (ағылш. cоronavirus disease 2019), (бұрын: коронавирустық инфекция 2019-nCoV[1]) — SARS-CoV-2 (2019-nCoV) коронавирусымен қоздырылатын ауыр респираторлық инфекция. Оның ерекше асқынулары вирустық пневмония, жіті респираторлық дистресс-синдромға, тіпті өлімге әкеп соқтыруы мүмкін. Аурудың ең көп тараған белгілеріне дене қызуы, шаршағыштық және құрғақ жөтел жатады. Ауруға қарсы қандай да бір арнайы вирусқа қарсы емдеу немесе алдын алу құралдары жоқ.. Аурудың ауыр түрлері қарт адамдарда және демікпе, диабет және жүрек аурулары бар адамдарда дами алады. Төтенше жағдайларда өмірлік маңызды органдардың функцияларын қолдауға арналған құралдар қолданылады.
Инфекцияның жұғуы
Вирус құрамында вирусы бар тамшылар арқылы жөтелу немесе түшкіру кезінде, сондай-ақкөзге, мұрынға немесе ауызға түсуі арқылы таралады. Вирусты тамшылар бетке және заттарға түсіп, содан кейін көзге, мұрынға немесе ауызға түсіп, келесі жанасқан адамды жұқтыруы мүмкін. Вирус заттардың бетіне түсіп, бірнеше сағат бойы өмір сүруге қабілетті. Қатты зат беттерінде және пластикте ол 2-3 күнге дейін сақталды. Осылайша, инфекцияның симптомсыз жағдайлары болуы мүмкін. Бірақ белгілі жағдайда инфекцияның берілу кезінде оның симптомсыз жағдайлары сынға алынуда. Егер анасында жүктіліктің үшінші триместрінде пневмония анықталған болса, нәрестелерде жатыр ішіндегі инфекцияның немесе одан кейінгі қандай да бір асқынулардың даму мүмкіндігіне дәлел жоқ. Дегенмен, ағымдағы зерттеулердегі іріктеулер өте аз, ал Қытайдың Денсаулық сақтау жөніндегі ұлттық комиссиясы жүкті әйелдерге, оның ішінде сауыққаннан кейін мониторинг жүргізуге, сондай-ақ сәбиді туғаннан кейін кем дегенде 14 күнге науқас анадан оқшаулауға ұсыныс берді. Вирус құрғақ және суық жағдайларда, сондай-ақабсолюттік ылғалдылығы жоғары тропикалық жағдайларда тиімді беріледі.
Иммунитет
SARS-CoV-2 вирусына қатысты иммунитет ұзақтығы мен қауырттылығы туралы деректер қазіргі уақытта жоқ, ұзақтығын анықтау үшін сауыққан адамдардың иммунитетіне ұзақ мерзімді серологиялық зерттеулер талап етіледі. SARS-CoV-2-ден өзгеше коронавирустарға қарсы гуморальді иммунитет қалыптасады. Алайда инфекцияның қайта пайда болу жағдайлары (реинфекция) туралы жиі хабарланады. АҚШ-тың ауруларды бақылау және алдыналу орталықтарының мәліметтері бойынша, COVID-19 жағдайында реинфекция мүмкіндігінің расталуы жоқ болғанша, басқа деректер бойынша мұндай жағдайлар пайда болады және иммуносупрессия тәсілдерін қоса алғанда, түрлі факторлармен байланысты болуы мүмкін. Вирустың РНК бөлінуісауыққаннанкейінтөмендейдіжәнебіразуақыт — күнненаптағадейінсозылуымүмкін. Бірақбұлөміршеңвирустыңболуынбілдірмейді. Клиникалық сауыққанда IgM – және IgG-антиденелердің пайда болуы байқалады, бұл инфекцияға қарсы иммунитеттің дамуын білдіреді.
Белгілері: 1099 пациенттің жағдайын талдауға сәйкес негізгі симптомдар болып табылады: 88,7 % жағдайда қызу (зерттеуде 37,5 °C және одан жоғары); жөтел 67,8% жағдайда. Басқа симптомдарар асында көрінеді: 38,1% жағдайда шаршау; 18,7% жағдайда ентігу; 14,9% жағдайда бұлшықеттердің немесе буындардың ауыруы; 13,9% жағдайда тамақтың ауруы; 13,1% жағдай бас ауруы. Қақырық 33,7% жағдайда кездеседі. Диарея, жүрек айнуы және құсу сияқты гастроэнтерит симптомдары сирек кездеседі. Мұрынның бітелуі 4,8% жағдайларда кездеседі. Дене қызуының көтерілуі ауруханаға жатқызылғандардың арасында жиі кездеседі. Температура барлық емделушілерде көтерілмейді. 39 °C жоғары дене температурасы 12,3% емделушілерде көтеріледі.
Алдын алу шаралары
Қазіргі уақытта инфекцияны жұқтыру жағдайында алдын алуға қабілетті ұсынылған құралдар жоқ, бірақ бұл бағытта әзірленімдер жүргізілуде. Дүние жүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) SARS-CoV-2 жұқтыру қаупін төмендету бойынша жалпы ұсыныстар берді:
• қолды сабынмен немесе құрамында спирт бар заттармен жуу;
• жөтел немесе түшкірген де мұрын мен ауызды иілген шынтақпен немесе бір реет қолданылатын майлықпен жауып, кейіннен міндетті түрде қолды жуу керек;
• жөтел немесе дене қызуы жоғары адамдардан алшақ болу (1 метрден кем емес);
• мүмкіндігінше мұрын, ауыз және көзді қолмен ұстамаңыз;
• өкпенің жіті респираторлық ауруының белгілері болған жағдайда үйде қалу;
• безгек, жөтел және тыныс алу қиын болған жағдайда, медициналық мекемеге жүгінуге болады;
• тірі жануарлар, ет немесе құс сатылатын азық-түлік базарларына барған кезде гигиена ережелерін сақтау;
• шикі немесе нашар термиялық өңделген жануарлардан алынатын өнімдерді тұтынудан аулақ болу.
Шиелі аудандық санитариялық бақылау
басқармасы бөлім басшысы М.Сүйіндікова
