Тұмау - бұл барлық жастағы адамдар мен балаларға әсер ететін вирустық инфекция. Тұмау эпидемиялары жыл сайын, әдетте суық мезгілде болады.
Тұмау вирусы өте оңай беріледі:
- Ең көп тараған жұғу жолы – ауа тамшылары арқылы;
- Тұрмыстық жұқтыру, мысалы, тұрмыстық заттар арқылы да берілуі мүмкін.
Жөтелгенде, түшкіргенде немесе сөйлескенде науқастың немесе вирус тасымалдаушының мұрын-жұтқыншақтарынан патогенді микрофлорасы бар сілекей және қақырық бөлшектері, соның ішінде тұмау вирустары бөлінеді. Науқастың айналасында аэрозоль бөлшектерінің максималды концентрациясы бар жұқтырған аймақ пайда болады. Олардың дисперсия диапазоны әдетте 2 - 3 м-ден аспайды. Жеке гигиенаны сақтай отырып, тыныс алу жолдарының инфекциясын тудыратын патогендердің таралуын болдырмауға болады.
Тұмау белгілері мен себептері:
- Тұмау күтпеген жерден тиіп, санаулы сағаттардың ішінде денеңізге толығымен таралады;
- Тұмау температураның күрт көтерілуімен (кейбір жағдайларда 40,5 градусқа дейін), жарыққа сезімталдықтың жоғарылауымен, бүкіл дененің ауырсынуымен, сондай-ақ, бас және бұлшықет ауырсынуымен сипатталады;
- Тұмаудың бірінші күні мұрыннан су ағу болады, бұл тек осы вирусқа тән;
- Тұмаудың ең белсенді кезеңі аурудың үшінші-бесінші күні, ал сауығу 8-10-шы күні болады.
Алдын –алу шаралары:
- Науқас болып көрінетін немесе дене қызуы және жөтелі бар адамдармен жақын араласудан аулақ болыңыз;
- Адамдар көп жиналатын жерлерден аулақ болыңыз;
- Ауыз бен мұрынды ұстамаңыз;
- Қол гигиенасын сақтаңыз - қолыңызды сабынмен немесе бактерияға қарсы құралдармен жиі жуыңыз;
- Тұрғын үй-жайларға таза ауа ағынын көбейтіңіз, терезелерді мүмкіндігінше жиі ашыңыз;
- Ауру адаммен байланыста болған кезде бетперде қолдану;
- Салауатты өмір салтын ұстаныңыз, соның ішінде жеткілікті деңгейде ұйықтап, құнарлы тағамдарды тұтыныңыз және физикалық белсенділікті арттырған дұрыс.
Халықты профилактикалық иммундау (вакцинация)- тұмаудың ең тиімді профилактикасы болып табылады. Өз кезегінде, вакцинациядан бас тартудың негізгі қауіпі - ауру адаммен байланыс арқылы тұмауды жұқтыру мүмкін.

ГүлстанБолатова,
Шиелі аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы басшысының орынбасары