Есіңізде болса, бұрнағы кеңестік республикалардың бірқатарында тәуелсіздік жылдары ұлттық ою-өрнек гротеск, яғни шынайылық сипатына ие болғаны байқалады. Ал соңғы жылдары ұлттық тұтастықты іздеу жолында сәулет өнерінде, мемлекеттік нышан белгілерде, өнеркәсіптік дизайнда этно нақыштарды бей-берекет пайдалану белең алып барады. Егер ежелгі дәуірлерде ою-өрнек киелілік, ғарыштық және философиялық мән-маңызға ие болса, қазір парықсыз пайдаланудың салдарынан татымсыз, талғамсыз көрініп жүргендей.
Иә, ұлттық киім, әшекей, қолөнер бұйымдарын көркемдеуде ою-өрнектердің өз орнымен қолданылмайтыны көңіл көншітпейтіні рас. «Қазақта тек қошқар мүйіз оюы ғана бар» деп ұғатындар оны әр жерге тықпалап әуре. Ақ самайлы әжелердің, ісмер қолды шеберлердің айтуынша қошқар мүйіз – сырмақтың оюы. Оны бас киімге де, аяқ киімге де тықпалай беру қателік.

Ою-өрнектердің де өз тілі, сыры бар. Бағзы заманда ою-өрнек хаттың орнын алмастырған. Қыздар орамалдың шетіне ою салып, сол арқылы ғашығына ойын жеткізген. Ал ұзатылған қыз төркініне ою-өрнек арқылы хал-жағдайын білдіріп отырған. Осыдан-ақ «ою-өрнекке жай нәрсе» деп қарау – әбестік. Көңілге көлеңке түсірер тұсы байырғы дәстүріміздің бір бөлшегі саналатын оюлар өз орнымен қолданылмай, шатысып жүр. Көненің көзіндей болған қазақы нақыштағы ою-өрнектердің ұлттық құндылықтан бөлек философиялық мәнге ие екені белгілі. Әр оюдың өзі магиялық мазмұнға ие. Тіпті бүгінде әрбір ою адамға энергетикалық күш-қуат беретіні дәлелденіп отыр.

Денсаулық оюы – денсаулықты жақсартуға сеп. Сенімділік, беріктік, бекемдік, мықтылық, батылдық, табандылық сынды ізгі қасиеттер дамиды. (суреттерімен беріледі)

Отбасы оюы – отбасылық қарым-қатынасты жақсартып, ынтымақ шақырып, береке-бірлікті күшейтеді. Жарасымдылықты қалпына келтіреді. Психо-эмоционалды жағдайды тұрақтандыру, ұялшақтықтан арылу, жеке өмірдегі мәселелерді шешу.

Жетістік белгісіндегі ою – көздеген мақсат-мұратыңызға жетуге көмектеседі, әрдайым сәттілік серік болуына септеседі. Мақсатқа жету жолында жағымсыз ойлар мен кедергілерден құтылу. Өмірді көркейту үшін өзіне сенім ұялату.

Молшылық белгісіндегі ою – молшылық пен мансап энергияларының белсенділігі күшейтіп, қызметте табысқа жету. Өмірге деген құштарлық пен күш-қайрат айтарлықтай артады. Береке мен молшылық теңгеріледі.

Махаббат белгісіндегі ою – жан тынышталады және өзгеге, айналаңызға сүйіспеншілікпен қарайтын боласыз. Нәзіктіктің, жан рахатының, бақыттың энергиясын сезінесіз. Зарығудан, үрей мен қорқыныштан, мұң мен жабырқаудан арыласыз.

Қорғаныш белгісіндегі ою – әрдайым қорғаныш табасыз. Барлық жағымсыз естеліктер мен бағдарламаларға тосқауыл қояды. Тіл, көз тиюден қорғайды.

Әр ою-өрнек – ғарыш пен адам арасындағы дәнекер. Энергетикалық тасқындарды сезініп, қабылдауға көмек қолын созады. Рухтың оянуына себепкер болады. Рухани даму жолына түсуге көмектеседі. Ою-өрнек әлем сырына үңілуге, сондай-ақ адамның ішкі сезімі мен психикасына қолайлы әсер етуге мүмкіндік береді, – дейді космоэнипсихологтар.

Қарап отырсақ, қазіргі таңда жалған этностық декоративтік стиль тулар мен елтаңбаларда, орындықтар мен қоқыс салатын жәшіктерде де кездесетін болды. Оның себебін КСРО ыдырағаннан кейін республикалар бұрынғы көзді ­жауыр қылған кеңестік атрибутикадан арылып, тәуелсіздікті танытатын жаңа нышан белгісіне қысқа мерзімде көшу деп түсіндіруге болар.