Өскен өңір Osken-onir.kz ақпараттық агенттігі
» » Қай жаста қандай спортпен айналысқан дұрыс

Қай жаста қандай спортпен айналысқан дұрыс



Спортпен ақылға қонымды мөлшерде айналысудың, денсаулыққа оң әсер ететіні бәріне белгілі. Бірақ, бұл жағдайда жаттығудың денсаулыққа әсері әртүрлі болуы мүмкін, деп жазады Stan.kz.

Физикалық белсенділік жүрек ауруларының қаупін азайтып, онкологиялық аурулардың кейбір түрлерінен қорғайды және 2-ші типті диабеттің дамуына жол бермейді. Сонымен қатар, спорт біздің психикалық денсаулығымызды қалыпты жағдайда ұстап тұрады. Спортпен жаттығу кезінде ағза адамның көңіл-күйі мен өзін-өзі бағалауға оң әсерін тигізетін эндорфиндер өндіреді.
Бірақ, 20 жастағы мен 40 жастағы адамдардың бірдей спорт  түрімен айналыспайтыны анық. Яғни, белгілі бір жасқа сай келетін спорт түрлері бар деп болжауға болады.
Егер физикалық белсенділікті таңдаған кезде жас факторын ескермесеңіз, кейбір жағдайларда денсаулыққа ауыр зиян келтіріп алуыңыз мүмкін. Шетелдік ғалымдар қай физикалық белсенділіктің неше жаста денсаулықты сақтауға ықпал ететіндігі жайлы пікірталас жүргізіп, бір қорытындыға келді.

Балалық шақта
Физикалық жаттығулар балалардың дамуына, бұлшық еттерінің қатайып, өзіне және өз күшіне деген сенімділігін дамытуға, сондай-ақ, салауатты ұйқы режимі мен сергектіктігін сақтауға көмектеседі.
Сондықтан кішкентай кезден бастап баланың әртүрлі қабілеттерін дамыту үшін түрлі спорт түрлерімен жаттығып көру маңызды. Оларға жүзуден, доп ойнап, күресуге дейінгі барлық спорт түрімен айналысуға болады. Сондай-ақ, балада саябақта немесе ойын алаңында ойнау секілді «еркін» дене белсенділігі үшін уақыт болуы керек.

Жасөспірім кез
Ғалымдардың айтуынша, бала есейе бастаған сайын оның спортқа деген қызығушылығы жоғалады, бұл әсіресе қыздарда көп болады.
Дегенмен, жасөспірім кезде спортпен айналысу тек дене бітімді қалыпта ұстауға емес, сондай-ақ стресс деңгейін төмендетіп, жасөспірімдерге тән қорқыныштан арылуға көмектеседі.
Осы кезеңде командалық спорт түрлерімен ойнаған жақсы болмақ. Бұл спортпен айналысуды ынталандыруға, жасөспірімнің адамдармен араласу ортасын кеңейтуге және оның тәртіпті үйренуіне көмектеседі. Ал егер командалық спорт түрімен айналысқыңыз келсеме, онда жүзу, гимнастика және жеңіл атлетикамен айналыссаңыз болады.

20 жаста
Сарапшылардың пікірінше, біз өміріміздің осы кезеңінде спортта жақсы нәтижелер көрсете аламыз. Себебі, бұл жаста реакция жылдамдығы өз шыңына жетеді, ал қалыпқа келуге көп уақыт кетпейді және басқа жасқа қарағанда дәл осы кезеңде қанға оттегі жылдам түседі.
Егер сіз қазір 20 жаста немесе сол шамада болсаңыз, онда осы жастағы ең жоғарғы нәтижеге жетуге тырысыңыз. Регби, жүгіру, ауыр және жеңіл атлетика секілді спорттың әр түрлі түрлерімен айналысып көріңіз.
Сондай-ақ, жаттығуларды әртүрлі етіп жасауға тырысыңыз. Баламалы аэробтық жаттығуларды анаэробты және күштік жаттығуларымен кезектесіп жасаңыз.

30 жаста
Бұл жаста бұлшықеттердің күштілігін және жүрек-қан тамырлар жүйесінің саулылығын сақтап қалу маңызды. Қағида бойынша, адамдар осы жаста отырып жұмыс істейтін қызметте болатындықтан және отбасылық мәселелер көбейе бастайтындықтан, спортқа уақыт табу қиын.
Сондықтан бұл жаста адамдар ақылмен әрекет етуі керек. Уақыт жетпейді деп жаттығуды тастап кетуге болмайды. Сіз көп уақыт алмайтын қысқа, бірақ өте қарқынды жаттығулар жасаңыз. Мысалы, велосипед айдау, жүгіру, шаңғымен сырғанау және жүзу.
Ал осы жастағы әйелдерге, әсіресе бала туғаннан кейін, жамбас қабатының бұлшық еттерін нығайтуға және дамытуға бағытталған Кегль жаттығуларын жасауға кеңес беріледі.
Сондай-ақ, жаттығу жақсы көңіл-күй сыйлау үшін оны әртүрлі етіп жасау керек. Егер, әртүрлі жасамасаңыз, онда спортқа қызығушылық тез жоғалады.
 
40 жаста
Әдетте, адамдар бұл жаста салмақ қоса бастайды. Сарапшылардың пікірінше, бұл жас нағыз күштік жаттығуларды қажет ететін жас.
Күш қолданылатын жаттығулар салмақ тастауға ғана емес, бұлшықет массасының да жоғалуын бәсеңдетуге көмектеседі. Бұлшық ет массасының жоғалуы 10 жылда 3-тен 8% -ға дейін артады.
Егер, сіз бұрын ешқашан күштік жаттығулар жасамаған болсаңыз, онда гантель көтеруден бастасаңыз. Содан кейін ғана күш қолданылатын жаттығуларға көшсеңіз болады.
Алайда, жүгіруді әлі бастамасаңыз, оны қазір бастайтын уақыт келді. Себебі, жүгіру жүрек-қан тамырлар жүйесінің саулылығын сақтауға көмектеседі. 
Ал бұған пилатес қоссаңыз, арқаның бұлшықеттерін қатайта аласыз.

50 жаста
Адамның физикалық қабілеті осы жаста ерекше байқалады. Бұл кезеңде әрдайым ауырсынуға, ыңғайсыздыққа, түрлі созылмалы ауруларға кезігеміз. Соның ішінде 2-ші типті қант диабеті пайда бола бастайды.
Әсіресе, әйелдер 50 жасқа қарай гормоналды өзгерістерге, эстроген деңгейінің төмендеуіне байланысты жүрек-қан тамырлары ауруларына сезімтал болып келеді.
Бұның шешімі тек жаттығу болмақ. Сондықтан аптасына кемінде екі жаттығу күш қолданылатын жаттығулар болуы керек. Сонда сіз бұлшық ет массасын сақтай аласыз.
Сондай-ақ, аптасына кем дегенде екі рет кардио жаттығулармен айналысу керек. Бұл  жеңіл жүгіріс немесе жылдам жүру болуы мүмкін. Сонымен қатар, бұл жаттығуларды тепе-теңдік пен теңгерім сезімін дамытуға көмектесетін, тай чи гимнастикасы немесе йога сияқты мүлде басқа жүктемемен  біріктіруге болады.

60 жаста
60 жастан кейін созылмалы аурулардың пайда болу қаупі артады. Ал сарапшылардың айтуынша, дене белсенділігі осы қауіптерді азайтуға көмектеседі.
Мамандардың пікірінше, бұл жастағы ең пайдалы физикалық белсенділік - бал билері. Сондай-ақ, мамандар аптасына екі рет күш пен икемділікті дамыту үшін қарапайым жаттығулар жасауға кеңес береді.
Бұл кезеңде жаттығулардың ішінде аква аэробика жақсы көмектеседі. Өйткені, суда жаттығу кезінде буындарға аз жүктеме  түсіре отырып, бұлшық еттерді күшейте алуға болады. Және жүректің жұмысына жақсы әсер ететін жаттығулар туралы ұмытпаңыз. Осы жастағы адамдарға жылдам қадаммен жүріп, серуендеген дұрыс. 

70 жас және одан жоғары
Бұл жаста белсенділікті сақтау және жарақаттанып қалудан аулақ болу маңызды. Сонымен қатар, физикалық жаттығулар осы жастағы адамдардың когнитивті қабілеттерін бір деңгейде ұстауға көмектеседі. Сондықтан, апта бойы серуендеуге және қарапайым күш жаттығуларын орындауға тырысыңыз. Бірақ бұған дейін дәрігеріңізбен кеңесіңіз.
Ең бастысы - өмір бойы физикалық белсенділікті сақтау керек.
Stan.kz
13 ақпан 2019 ж. 1 307 0

PDF нұсқалар мұрағаты

№32 (9196)

23 сәуір 2024 ж.

№31 (9195)

20 сәуір 2024 ж.

№30 (9194) (1)

16 сәуір 2024 ж.

Жаңалықтар мұрағаты

«    Сәуір 2024    »
ДсСсСрБсЖмСбЖс
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930