Бүгінде ел аумағына сырттан әкелінетін тауарлар саны күн санап артуда. Соның ішінде ойыншықтар ерекше орын алады. Деректерге сүйенсек, елімізге ойыншықтардың 73 проценті Қытайдан, 16 про­центі Ресей мен Белоруссиядан келеді екен. Кішкентай баламыз болғандықтан дүкенге кіре қалсақ, ойыншық жаққа көз салмай өтпейтініміз рас. Сонда сөрелерде самсап тұр­ғандардың басым бөлігі теледидарда көрсетіліп жүрген мультфильм кейіпкерлері еке­нін байқайсыз. «Машадан» бас­тап, «Монстр хай», «Лола», «Барби» қуыршақтары кіш­кентай қыздардың ең сүйікті ойыншығы болса, «Тачки» машиналары, құрастырмалы «Тойбокс», қару ұстанған құбыжық бейнесіндегі ойыншықтарға ұл балалардың қызығушылығы басым. Тіпті кейінгі кезде аяғы ауыр қуыршақтарды жиі көретін болдық. Ойыншық баланың ой-өрісін дамытып, таным-түсінігін арттырады дейміз. Ал енді аяғы ауыр қуыршақпен ойнаған бүлдіршін қандай тәрбие алып, нені үйренеді?  Сол сияқты «Монстр хай» қуыршағының жезтырнағы, шашының бояуы мен көзінің түсі, киімі бала жүйкесіне кері әсер етеді екен. Психологтардың пікірінше, мұн­дай ойыншықтардан бала психо­ло­гиялық жарақат алуы мүмкін.

Облыстық тауарлар мен көр­сетілетін қызметтердің са­пасы мен қауіпсіздігін бақылау департаменті балалардың ойын­дары мен ойын­шықтарын әкелуге және өткізуге мем­ле­кеттік сани­тариялық-эпи­де­мио­логиялық бақылау жүр­гізеді. Былтыр зертханалық  сараптама жүргізу үшін барлығы 73 ойыншық сынамасы алынған. Оның ішінде Еуразиялық экономикалық одаққа мүше елдерде өндірілген өнім – 53, өзге ел өнімі – 20. Сараптамаға алынған ойыншықтардың 13-нен сәйкессіздік анықталған. Оның біреуінен органолептикалық, яғни, жағымсыз иіс шыққан. Таңбалануы, яғни жас ерекше­лек­теріне байланысты шектеу, шығарылған елі мен құрамы туралы ақпараттар мүлде жоқ. Мемлекеттік және орыс тілінде деректер көрсе­тілмеген. Ал физи­калық-фактор­лық, яғни, сілекей мен теріге тигенде бояуы шығу бо­йынша 2 сәйкессіздік табылған. Кемшіліктің көпшілігі қытай елінде өндірілген өнімдерге тиесілі.

Жалпы департамент мамандары ойыншықтардың қауіпсіздігін тексеру екі кезеңде жүргізілетінін айтады. Солардың бірі – құжаттық тексеру. Құжаттық тексеру кезінде тұтынушыға арналған ақпараттың заң мен техникалық регламент талаптарына сәй­кес­тігі, жалпы құжаттарының болуы назарға алынады. Былтыр ойыншықтардан анықталған сәй­кессіздіктерге байланысты 5 ұйғарым беріліп, 3 материал сотқа жолданған және 530250 теңге көлемінде айыппұл салынған. Мәселен, «Inda Toys» СБ-988-8 әскерлер жиынтығы ойыншықтар үлгісі 3 жастан жоғары балаларға арналған. Физикалық-химиялық көрсеткіштері, яғни, иісі, сыртқы түрі талапқа сай емес. Нақтырақ айтқанда, ойыншықтың жиектері кедір-бүдір, өткір, үшкір. Бұдан бала жарақат алуы әбден мүмкін. «X-POWER» автокөлік ойыншығы 3 жастан асқан ба­ла­ларға арналған. Қытайда жасалған. Құрамы көрсетілмеген. Ылғалды өңдегенде, теріге тигенде, бала аузына салғанда бояуы шыққан. Бұл орайда мамандар бүлдіршіндерге ең үлкен қауіп ойыншықтардың құрамындағы зиянды химиялық заттардың, ауыр  металдардың концентрациясы белгіленген мөлшерден асуынан болатынын айтады. Ойыншықты аузына салғанда баланың ағзасына, иммундық жүйесіне қауіп төніп, әртүрлі аллергиялық реакциялар тудырып ғана қоймай, оған қоса асқазан, ішек дерттеріне ұшыратады екен. Дерттің алдын алу үшін мамандар әуелі ойыншықтың иісіне мән беру керектігін айтады. Резеңкенің болар-болмас иісі ештеңе етпейді, алайда өткір иіс сезілсе, қауіптене беріңіз. Сатып аларда саусағыңызды сулап, ойыншықты сүртіңіз, егер бояуы жұқса, сөреге қойғаныңыз дұрыс.

Ертеде үлкендер «ойыннан от шықпасын» деп жататын. Бұл – сақтық шарасына көңіл бөлуді ескерткені. Көнекөздер аузындағы осы сөз бүгінде өзектілігін жойған жоқ. Тіпті шетелдерден келіп жатқан түрлі ойындар мен ойыншықтарды көргенде осы нақыл тілімізге еріксіз оралады. «Ойыншықтан зардап шегіп, ауруханаға ба­ру­шы­лар бар ма?» деген са­уалмен облыстық балалар ауруханасына хабарластық. Бір қуанарлығы, мұндағы мамандар аса зардап шегіп, стационарда емделгендердің жоқтығын айтты. Алайда мұрнына моншақ, майда-шүйде кетіп қалып, амбу­латорлы түрде көмек алып, үйіне қайтарылатындар бірен-саран бол­са да кездеседі.

Балаларымыздың ойнап жүр­­ген ойыншықтарының шығу тарихы мен олардың кей­біреу­лерінің соншалықты таны­малдылыққа ие болғаны туралы ойланып көрдіңіз бе? Ендеше ойыншықтарға қатыс­ты қызықты деректерді де біле жүріңіз. Деректерге сүйенсек, «Йо-йо» ойыншығы әлемнің ежелгі ойыншықтарының ішінде 2-орынды иемденеді екен. Ал, бірінші орын қуыршаққа тиесілі. «Йо-йоны» біздің эрамызға дейінгі ежелгі Грекияда ойлап тапқан. Ол өзара осьтері арқылы байланысқан екі дисктен тұрады, ортасына арқан байланған.

Алғашқы пүліш аю 1894 жылы пайда болған. Бұл ақпаратты оның табанына тігілген жапсырма растайды. Ең қымбат кейіпкер – «Микки Маус», ол 1939 жылы шығарылған. Бұл қуыршақ 1998 жылы бір аукционда 83,5 мың долларға сатылған. Сатылған мүсін «Микки Маустың» қазіргі түр-тұлғасынан тіпті басқа. Ойын­шықтың қолдары ұзын, бет-әлпеті де басқаша және құлақтары да заманауи ойыншықтардай емес, басқаша орналасқан.

Ал «Кубик-рубикті» Венгрияда мүсінші болып жұмыс істейтін Эрно Рубик ойлап шығарған. Әлемде осындай кубиктің 300 миллионға жуығы сатылған.

«Барби» қуыршағын жасап шығарушы Руд Хэндлер оны өз қызының құрметіне атаған, ал Кен атауы ұлының құрметіне қойылған.

Әлемдегі ең танымал құрас­тырушының ұйымы – «Lego» шамамен 320 миллиардтай тетікті сатылымға шығарған. Бұл – әрбір адамға 52 тетіктен келеді деген сөз. Сондай-ақ, «Lego» компаниясы – әлемдегі ең ірі шина өндіруші. Жыл сайын шамамен 120 миллиондай кішкентай шина шығарады екен.